ዓበይቲ ፖሊሲታት ዘጽድቕን ተሓታትነት ናይቲ ብፕረዚደንት ዝምራሕ ፈጻሚ ኣካል ዝከታተልን ሃገራዊ ባይቶ ምፍራሱ ኣብታ ሃገር ዓቢ ፖለቲካዊ ሃጓፍ ፈጢሩ ይርከብ። ተሓታትነት ንምርግጋጽ ይኹን ንመሰላት ህዝቢ ንምጥባቕ ዝሰርሕ ናጻ ፕረስን ሲቪካዊ ማሕበራት'ውን ፈጺሙ የለን።
ካብኡ ሓሊፉ'ውን እቲ ነቲ ፕ
ረዚደንት ዝቐረበ ዝብሃል ካቢነ ሚኒስተራት ከም ትካል ካብ ዝፈርስ ዓመታት ኣሕሊፉ'ዩ።
ኣብዚ እታ ሃገር ጻንታ ኣገደስቲ ትካላት ደሞክራሲ ኮይናትሉ ዘላ እዋን እምብኣር፡ ካብ ኣፍ እቲ ፕረዚደንት ንህጹጽን መሰረታዊ ጠለባቱን ዝኸውን ጭቡጥ ፍታሕን ተስፋን ክዕንገል ዝጽበ ህዝቢ ብዙሕ'ዩ።
እንተኾነ ግን፡ ሕጂ'ውን ሕቶታት ናይቲ ኣብ ውሽጢ ሃገር ብዝተፈላለየ ጸገማት ዝሳቐ ዘሎ ይኹን ኣብ ደገ ዘሎ ለውጥታት ክርኢ ዝብህግ ህዝቢ ኤርትራ ግቡእ መልሲ ዝረኸበ ኣይመስልን።
ካብቶም ዝተዛረበሎም ቀንዲ ጉዳያት፡ ኣገዳስነት ቀዳምነት ማይ፡ መጓዓዝያ፡ ጸዓት፡ ከምኡ'ውን ንግድን ወፍርን ኮይኖም፡ ብሓፈሻዊ መንገዲ ወይ ትግባረኦም ብዘይተነጸረ ሃቐናታት ጥራይ'ዮም ተተንኪፎም።
ብዛይካኡ ግን፡ ካልኦት ሓያለ ሕቶታት ናይቲ ኣብ ማሕበራዊ፡ ቁጠባዊን ፖለቲካውን ቅልውላው ዘሎ ህዝቢ ጠቕሊሎም ተጐስዮም ዝተሓልፉ ኣለዉ። ገለ ካብኦም፣
ክቱር ድኽነት፡ ስእነት መግቢን ሽቕለት ኣልቦነትን
ኤርትራ ሓንቲ ካብተን ዝደኸያ ሃገራት ዓለም ኮይና፡ ኩነታት መነባብሮ ህዝባ ኣብ ዝሓለፈ ክልተ ዓሰርተ ዓመታት እናንቆልቆል'ዩ ክመጽእ ጸኒሑ።
ቆልዑ ኤርትራ፡ ሓደ ካብ ሓሙሽተ ጥራይ'ዮም እቲ ዝተሓተ ደረጃ ምልኣተ መግቢ ከምዝረኽቡ ትካል ህጻናት ሕቡራት ሃገራት የመልክት።
ብሰንኪ ደርቂ፡ ብኩራት ቀንዲ ጠወርትን ኣለይትን፡ ከምኡ'ውን ናህሪ ዋጋታት ኣብ ገጠር ዝነበር ህዝቢ ብድኽነት ይሳቐ ከምዘሎ'ዩ ዝግለጽ።
ኣብ ከተማታት ዝነብር ህዝቢ'ውን እንተኾነ ካብቲ እናኸፍአ ዝኸይድ ዘሎ ሕሰም መነባብሮ ናጻ ክወጽእ ኣይክኣለን።
ኣብዚ እዋን'ዚ ኣብ ርእሰከተማ ኣስመራ ዘሎ ዘይንቡር ትርኢት ንባዕሉ ንኩነታት ነበርቲ እታ ከተማ ብንጹር ዘርኢ ምዃኑ ናብታ ሃገር በጺሖም ናብ ወጻኢ ዝተመልሱ ዜጋታት ዝሕብርዎ ዘለዉ'ዩ።
ኣብ ጐደናታት እታ ከተማ ቆልዑ ሒዘን ዝልምና ኣዴታት ካብ ዓይኒ በጻሕቲን ነበርቲን እታ ከተማ ዝተሰወረ ኣይኮነን።
ብዘይካ'ዚ፡ ነቲ ካብ ሃገራዊ ኣገልግሎትን ስደትን ዝተረፈ ዝኸውን ናይ ስራሕ ዕድላት ኣዝዩ ጸቢብ ብምዃኑ፡ ብፍላይ ኣብ ከተማታት ሽቕለት ኣልቦነት እናገነነ ይኸይድ ከምዘሎ ይግለጽ።
ኣብ ጐደናታት ደቂሶም ዝሓድሩ ቆልዑ'ውን ሓደ ካብቲ ኣሰካፊ ምስልታት ህይወት ኣስመራ'ዩ ኮይኑ ዘሎ።
ዝበልዕዎ መግቢ ንምምእራር ኣብ ፈቐዶ ውራያት ንቕልቀሉ ናብ ልመና ዝወደቑ ዜጋታት እታ ሃገር'ውን እናወሰኹ'ዮም ዝኸዱ ዘለዉ።
እታ ልዕሊ 1300 ኪሜ ዝንውሓቱ ገማግም ዘይተበርበረ ሃብቲ ዓሳ ዝሓቖፈ ቀይሕ ባሕሪ እትውንን ኤርትራ ንናይ ባዕላ ውሕስነት መግቢ ንምርግጋጽ እንተኾነ ብዝግባእ ክትጥቀመሉ ዘይምኽኣላ ንብዙሓት ዜጋታትን ወጻእተኛታት ተዓዘብትን ዘደንጹ'ዩ።
ፕረዚደንት ኢሳይያስ ኣብ 2013 ከምኡ'ውን ኣብ 2023 ነቲ ኣብ ዘቤታዊ ተጠቃምነት ሃብቲ ዓሳ ዘጋጠመ ፍሽለት ካብ ምእማን ሓሊፉ ጭቡጥ ፖሊሲታት ይኹን ተበግሶታት ክወስድ ኣይተራእየን።
"ብሓጺር ኣዘራርባ ደማሚርና እንተርኢናዮ፡ ኣብ ውሽጢ’ዚ ዝሓለፈ ዓመታት ካብቲ ኣሎ ዝበሃል ጸጋ ዓሰርተ ሚእታዊት እውን ክንምዝምዝ ኣይከኣልናን" ክብል ኣብ 2013 ተዛሪቡ ነይሩ
ኣብ 2011፡ "ሎሚ ጥምየት የለን፡ ዓሚ ጥምየት ኣይነበረን ጽባሕ ድሕሪ ጽባሕ'ውን ጥምየት የለን፡ ኣብ ኤርትራ ዝመጽእ ትምየት የለን" ክብል ዝኣተዎ ተስፋ ብሰንኪ ፖሊሲ መንግስቲ፡ ደርቅን ካልእ ረቛሒታትን ክትግበር ኣይክኣለን።
እቲ እንኮ ንቁጠባ እታ ሃገር ዝሕኑኽ ዘሎ ኣብ ወጻኢ ካብ ዝነብሩ ኤርትራውያን ዝስደድ ገንዘብ'ዩ። እዚ'ውን ብሓደ ወገን ትሑት ሸርፊን ልዑል መጠን ክፍሊትን፡ ብኻልእ ወገን ድማ ኩሉ ኣብ ኤርትራ ዝነብር ህዝቢ ካብ ደገ ደገፍ ዝረክብ ስለዘይኮነ ንሕሰም መነባብሮ እታ ሃገር ንበይኑ ክፈትሖ ከምዘይክኣለ ርዱእ'ዩ።
ኣብ 2021 ትካል ልምዓት ሕቡራት ሃገራት (UNDP) ኣብ ዘውጽኦ ጸብጻብ፡ ብመዐቀኒ ሰብኣዊ ምዕባለ (HDI) 0.492 ዘለዋ ኤርትራ ብደረጃ ዓለም ካብ 191 ሃገራትን ግዝኣታትን መበል 176 ሰሪዑዋ ነይሩ።
ደሞዝ ሰራሕተኛታት ምስ ክብሪ መሰረታዊ ኣገልግሎታት ከምዘይዳረግ ዝእመን እቲ ፕረዚደንት፡ ንምምሕያሹ እንታይ ወጥን ከምዘለዎ ይጠቐሰን።