ኣስመራ፡ ጸጥታዊ ልዝብ መራሕቲ ኤርትራን ሶማልያን

መራሕቲ ኤርትራን ሶማልያን ብዛዕባ ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ዘሎ ጸጥታዊ ምትሕግጋዝ ተዘራሪቦም።

ኣብቲ ኣብ ርእሰከተማ ኣስመራ ዝተኻየደ ርክብ፡ ፕረዚደንት ኢሳይያስ ኣፍወርቂን ሶማላዊ መዘናኡ ሓሰን ሸኽ ማሕሙድን ብዛዕባ ዞባዊ ጉዳያት ከምዝተመያየጡ ሚኒስተር ዜና ኤርትራ ሓቢሩ።

ክልቲኦም መራሕቲ ብዛዕባ'ቲ ሶማልያ ኣንጻር ዕጡቓት ኣልሸባብ ተካይዶ ዘላ መኸተ ከምዝተዘራረቡ'ውን ሚኒስተር የማነ ገብረመስቀል ኣብ ኤክስ ኣብ ዘውጽኦ ሓበሬታ ጠቒሱ።

ሃገራዊ ማዕከን ዜና ሶማልያ ብወገኑ፡ ዝርርብ ናይቶም መራሕቲ፡ "ኣገደስቲ ዞባዊን ዓለማዊን ኣርእስትታት" ዝተንከፈ ምንባሩ ይገልጽ።

ዝርዝር ነጥብታት ናይቲ ልዝብ እንታይ ምንባሩ ግን ብንጹር ኣይተፈልጠን።

እቲ ንክልተ መዓልታት ኣብታ ሃገር ዝጸንሐ ሶማላዊ መራሒ ብኣአንጋዲኡ ፕረዚደንት ኢሳይያስ ተሰንዩ ኣብ ጎደናታት ኣስመራ ብእግሩ ክዛወር ተራእዩ ነይሩ።

ድሕሪ'ቲ ርክብ ንጋዜጠኛታት ኣብ ዝሃቦ መብርሂ፡ "ኤርትራን ሶማልያን ካብ ነዊሕ ዝጸንሐ ሕውነታዊ ዝምድና'ዩ ዘለወን፡ ኤርትራ ንሶማልያ ትድግፋ ነይራ'ያ። በዚ ድማ ንህዝቢ ኤርትራ ዘለና ምስጋና ዓቢ'ዩ" ኢሉ።

ንፕረዚደንት ኢሳይያስ "ብዛዕባ ኣብ ሶማልያ ዘሎ ምዕባለን ገስጋስን መብርሂ ንምሃብ'ያ ናብዚ መጺአ" ዝበለ ፕረዚደንት ማሕሙድ "ሃገርና ብኸመይ ካብ ኣሸበርቲ ሓራ ከነውጽኣ ከምእንኽእል ምኽሪ ምርካብ" እውን ሓደ ካብ ዕላማታት እቲ ምብጻሕ ምዃኑ ጠቒሱ።

"ኤርትራ ብዛዕባ ህንጸት ሃገርን መንግስትን፡ ከምኡ'ውን ህንጸት ጸጥታዊ ጽላት እኹል ተመክሮ'ዩ ዘለዋ። ስለዚ [ፕረዚደንት ኢሳይያስ]ን መንግስቲ ኤርትራን ነዚ ዘለዎም እኹል ተመክሮ ከካፍሉና ጸኒሖም'ዮም"

ኤርትራ ንወተሃደራት ሶማልያ ኣብ ምስልጣን ዘርኣየቶ ምትሕብባር ዝነኣደ እቲ ሶማላዊ መራሒ "ኤርትራ ኣብ ሶማልያ ዝበዝሓ ሃገራት ዘይገበርኦ [ኣበርክቶ] ትገብር ኣላ" ክብል ተዛሪቡ።

ድሮ ዑደቱ ወዲኡ ሎሚ ናብ ሃገሩ ዝተመልሰ ፕረዚደንት ማሕሙድ፡ ኣብ ዓመተ 2024 ጥራይ ንካልኣይ ግዚኡ'ዩ ናብ ኤርትራ ምብጻሕ ዘካይድ ዘሎ።

እቲ ሶማላዊ መራሒ ኣብ ዝሓለፈ ጥሪ ናብ ኣስመራ ብምብጻሕ ኣብ ተመሳሳሊ ጉዳያት ምስቲ ደጋፊን መሓዛን ሶማልያ ኮይኑ ዘሎ ኤርትራዊ መዘናኡ ተላዚቡ ምንባሩ ይዝከር።

ኣብ ዝሓለፈ ባሕቲ ጥሪ ኣብ መንጐ ኢትዮጵያን ሶማሊላንድን፡ ንኢትዮጵያ ኣፍደገ ባሕሪን ወተሃደራዊ መዓስከርን ዝህብ፡ ኣምሳያኡ ድማ ኢትዮጵያ ነታ ርእሰምምሕዳር ከም ሃገር ኣፍልጦ ክትህባ ዝብል ዝሞቓድሾ ዘቖጠዐ ስምምዕ ድሕሪ ምፍጻሙ፡ ፕረዚደንት ማሕሙድ ኣብ ጽዑቕ ዲፕሎማስያዊ ምንቅስቓስ ተጸሚዱ ምጽንሑ ይፍለጥ።

እቲ ኣብ መንጎ ኢትዮጵያን ሶማልያን ዲፕሎማስያዊ ወጥሪ ኣስዒቡ ዘሎ ስምምዕ፡ ኣብቲ ዞባ ብሓፈሻ ናብ ተወሳኺ ዘይምርግጋእ ከየምርሕ ዓቢ ሻቕሎት ፈጢሩ ኣሎ።

ኣብቲ ናይ ጥሪ ርክቦም ምስ ፕረዚደንት ኢሳይያስ ኣብ ዝሃብዎ ጋዜጣዊ መግለጺ፡ "ንሓያለ ተዂታዂ ኣጀንዳታት ህዉኽ ግብረመልሲ ካብ ምሃብ ብምሕያብ፡ ብትዕግስትን ሃናጺ መንፈስን" ክሕዝዎ ከምዝተረዳድኡ ኣፍሊጦም ነይሮም።

እቶም መራሕቲ ኣብ መወዳእታ ናይቲ ወርሒ ኣብ ዋዕላ መራሕቲ ሃገራት ኣፍሪቃን-ኢጣልያን ንምስታፍ ኣብ ሮማ ኣብ ዝነበርሉ'ውን ክልትኣዊ ርክብ ኣካይዶም ምንባሮም ይዝከር።

ምንጪ ስእሊ,YEMANE G. MESKEL/X