ኣስመራ፡ ፍሉይ ልኡኽ ስዊዘርላንድ ናይ ኤርትራ ዑደቱ ዛዚሙ ከምዝተመልሰ ኣፍሊጡ

ዝምድና ኤርትራን ስዊዘርላንድን

እቲ ብሓፈሻ "ውሱን" ተባሂሉ ዝግለጽ ዲፕሎማስያዊ ዝምድና ስዊዘርላንድን ኤርትራን፡ ኣብዚ ቀረባ ዓመታት ብጉዳይ ስደተኛታት ፍኒሕኒሕ ክብል ፈቲኑ ነይሩ።

ስዊዘርላንድ ኣብ ኣስመራ ዝርከብ ቤት ጽሕፈት ቆንስል ክህልዋ እንከሎ፡ ኤርትራ ብወገና ኣብ ጀነቫ ዝርከብ ኤምባሲኣ ኣብታ ሃገርን ትካላት ሕቡራት ሃገራትን ውክልና ኣለዎ።

ኣብ ሞንጎአን ትርጕም ዝወሃቦ ንግዳዊ ርክብ ከም ዘየሎ ክፍሊ ወጻኢ ጉዳያት ስዊዘርላንድ የመልክት። ዓመታዊ ካብ ስዊዘርላንድ ናብ ኤርትራ ዝኣቱ ማሽናትን ሕክምናዊ ቀረባትን ዝርከብዎ ኣቚሑት ካብ 0.33 ክሳብ 2 ሚልዮን ይግመት። "ካብ ኤርትራ ናብ ስዊዘርላንድ ዝኣቱ ግን ካብ 0 ክሳብ ሒደት ኣማኢት ኣሽሓት ዶላራት፡" ዝሓልፍ ከም ዘይኰነ እቲ ሓበሬታ ይጠቅስ።

ስዊዘርላንድ ድሕሪ ናጽነት ንኤርትራ ክትህቦ ዝጀመረት ደገፍ "ዘይሻርነታውነቱን ናጽነቱን ከተውሕስ" ብዘይምኽኣላ ኣብ 2006 ከተቋርጾ ከም ዝተገደደት'ያ ትገልጽ።

ኣብታ ኣፍሪቃዊት ሃገር ሰለስተ ዜጋታታ ጥራይ ከም ዘለዉ ትሕብር ስዊዘርላንድ፡ ብወገና ግን 31,722 ኤርትራውያን ሓቚፋ ትርከብ።

"ኣብ ሞንጎ ስዊዘርላንድን ኤርትራን ዘሎ ክልተኣዊ ዝምድና ውሱን'ዩ፡ ኣብዚ ቐረባ እዋን ጥራይ ድማ'ዩ ተመስሪቱ፡" ይብል ምኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ እታ ሃገር።

እታ ኤውሮጳዊት ሃገር ኣብ ዝተፈላለዩ ልምዓታዊ መደባት ኤርትራ ክትተሓጋገዝ ምጽንሓ ኤምባሲ ኤርትራ ኣብ ጀነቫ ብወገኑ የመልክት።

"ልምዓታዊ ምትሕግጋዝ ኣካል ናይቲ ኣብ ሞንጎ ኤርትራን ስዊዘርላንድን ዘሎ ክልተኣዊ ዝምድና ኰይኑ እዩ ጸኒሑ። ስዊዘርላንድ ንልምዓት ኤርትራ ንምድጋፍ ኣብ ዝተፈላለዩ ፕሮጀክትታትን ተበግሶታትን ክትዋሳእ ጸኒሓ'ላ፡" ይብል መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ኤምባሲ።

ስዊዘርላንድ ንፈለማ እዋን ኣብ ሰነ 1993 ምስታ ሽዑ ልዑላውነታ ዝኣወጀት ሓዳስ ሃገረ ኤርትራ ዲፕሎማስያዊ ዝምድና መስሪታ። ኣብቲ ዓመት ኣብ ዝተኻየደ ህዝበ-ውሳነ (ረፈረንደም) ሓያለ ስዊዘርላንዳውያን ኣብ ትሕቲ ጽላል ሕቡራት ሃገራት ኰይኖም ነቲ ምርጫ ተዓዚቦሞ ምንባሮም'ውን ይጥቀስ'ዩ።

ኣብ እዋን ብረታዊ ቃልሲ'ውን ብዙሓት ስዊዘርላንዳውያን ውልቀሳባትን ማሕበራትን ነቲ ብደርቅን ኲናትን ዝተሃስየ ህዝቢ ሰብኣዊ ሓገዛት ኣብ ምሃብ ኣበርክቶ ከም ዝነበሮም ሰነዳት ይምስክሩ።

ሓደ ኣብ ታሪኽ እቲ ዞባ ዓቢ ታሪኻዊ ተፈላጥነት ዘጥረየ ወርነር ሙዚንገር ዝተባህለ ስዊዘርላንዳዊ ዳህሳስን ክኢላ ምምሕዳርን ን20 ዓመታት ኣብ ኤርትራን ከባቢኣን ዝነበረ ምዃኑ'ውን ንዘለወን ርክባት ድሕረባይታ ዝፈጥር'ዩ። ሙዚንገር ምስ ፈረንሳን ብሪጣንያን ተዓሲቡ ዝሰርሕ ዝነበረ ኰይኑ፡ ንግብጺ ወኪሉ'ውን ኣንጻር ነገስታት ኢትዮጵያ ከም ዝተዋግአ ሰነዳት ታሪኽ የመልክቱ።

ስዊዘርላንድ፡ ምስታ ብገማግም ማእከላይ ባሕሪ እትዋሰን ኢጣልያ ብዘለዋ ቅርበት፡ እቶም በብዓመቱ ካብ ሃገሮም ዝወጽኡ ኣሽሓት ኤርትራውያን ሕቶ ዕቝባ ንምቕራብ ዝመርጽዋ ሃብታም ንእሽቶ ኤውሮጳዊት ሃገር እያ።

ስለዚ ድማ'ያ እታ ብሓተትቲ ዕቝባን ተቐባልነት ዝረኸቡን ስደተኛታት ከም ዘዕለቕለቐት ብምግላጽ፡ ሕቶኦም ዝተነጽገ ስደተኛታት ናብ ሃገራቶም ክምለሱ ተገድድ።